WIEDZA HARCERSKA


WAŻNE OSOBY
 

Baden-Powell Robert

Generał Robert Baden Powell urodził się 22.II.1857 - baron of Gilwell, generał armii brytyjskiej, twórca skautingu, Naczelny Skaut Świata. Syn duchownego anglikańskiego i wnuczki admirała Horacego Nelsona.W czasie służby w Indiach, od 1884 roku stosował nowe, własne metody szkolenia żołnierzy, w których znaczną uwagę przywiązywał do indywidualnego wyszkolenia, wyrabiania samodzielności i zaradności. Podczas obrony Mafekingu (1899 - 1900), obleganego przez ponad 7 miesięcy przez Burów, utworzono oddział chłopców do służby pomocniczej (łącznikowej i wartowniczej). Próba ta uświadomiła Bi - Pi możliwość powierzenia młodszym chłopcom odpowiedzialnych zadań pod warunkiem poważnego ich traktowania. Po powrocie do Wielkiej Brytanii w 1902 roku Bi - Pi stwierdził, że jego książką “Aids to scouting” (“Wskazówki do wywiadów”) przeznaczoną dla żołnierzy, interesowała się organizacja młodzieżowa. W celu lepszego dostosowania myśli zawartych w tej pracy do poziomu dzieci i młodzieży Bi - Pi zorganizował w 1907 roku obóz doświadczalny dla chłopców na wyspie Brownsea. W 1908 roku wydał klasyczny podręcznik skautingu “Scouting for Boys” (Skauting dla chłopców). Zainteresowanie, z jakim spotkała się książka, spowodowało, iż Bi - Pi w 1910 roku zrezygnował ze służby wojskowej i całkowicie poświęcił skautingowi – w roku tym organizacja skautowa w Wielkiej Brytanii liczyła 100 000 członków. Według Bi - Pi skauting powinien być szkołą wychowania obywatelskiego w kontakcie z przyrodą, powinien uzupełniać naturalne luki wychowania szkolnego przez rozwijanie charakteru, zdrowia i sprawności jednostki oraz jej wartości społecznej w codziennej służbie. W 1939 roku wyjechał na leczenie do Kenii, gdzie zmarł 8 stycznia 1941 roku.


 Olga Małkowska
Małkowska Olga - z domu Drahonowska (1.19.1888 - 15.1.1979), wychowawczyni, wybitna działaczka i instruktorka harcerska, harcmistrzyni Rzeczypospolitej . Urodziła się w Krzeszowicach w rodzinie pochodzącej z Czech. Już w młodości wykazywała duże uzdolnienia artystyczne. W czasie studiów we Lwowie związała się z "Eleusis", gdzie po raz pierwszy zetknęła się z Andrzejem Małkowskim. Została drużynową 3 (żeńskiej) Lwowskiej Drużyny Skautowej im. płk Emilii Plater. Drużyna ta jako pierwsza używała pozdrowienia: "Czuwaj!" Do melodie rewolucyjnej pieśni Na barykady M. dostosowała słowa wiersza Ignacego Kozielewskiego: Wszystko, co nasze... Tekst i nuty ukazały się jako marsz skautów w lwowskim piśmie "Skaut" w 1912, dając początek hymnowi ZHP.Ze względu na chorobę płuc M. przeniosła się do Zakopanego, gdzie w czerwcu 1913 wzięła ślub z A. Małkowskim. W Zakopanem prowadziła drużynę skautek.. Wobec wykrycia przez władze austr. gromadzonej przez skautów broni Małkowscy w lutym 1915 opuścili Podtatrze i przedostali się do Anglii, a następnie do Stanów Zjednoczonych. W 1918 M. przeniosła się ponownie do Anglii i do 1921 pracowała w szkole polonijnej. W 1932 przewodniczyła 7 Światowej Konferencji Skautek na Buczu. Była członkiem najwyższych władz ZHP na wychodźstwie, m.in. przewodniczącą Naczelnego Komitetu Harcerskiego, rezydującego w Wielkiej Brytanii. Pracowała w polskich placówkach opiekuńczych. Powróciła do kraju w 1961 i po krótkim pobycie we Wrocławiu osiadła w Zakopanem. Oddała "Cisowy dworek" na ośrodek dla dzieci.

Andrzej Juliusz Małkowski
Małkowski Andrzej Juliusz - (31.10.1888 - 15.1.1919), jeden z twórców pol. skautingu, wybitny instruktor i teoretyk harc., działacz polskiej organizacji młodzieżowych i niepodległościowych. Urodził się w Trębkach k. Kutna w rodzinie ziemiańskiej o tradycjach patriotycznych i żołnierskich.. Był członkiem Zarząd Głównego "Eleuterii" - federacji związków abstynenckich. Należał do "Eleusis", "Zarzewia", "Sokoła". W listopadzie 1909 otrzymał do przetłumaczenia klasyczny podręcznik twórcy skautingu Roberta Baden-Powella Scouting for Boys. Po zapoznaniu się z treścią M. stał się entuzjastą i propagatorem skautingi na ziemiach polskich; w 1909-12 brał udział we wszystkich pracach mających na celu rozwój polskiego skautingu. W czasie pierwszego kursu skautowego 20.3.-21.5.1911 omawiał poszczególne rozdziały przygotowywanego przez siebie podręcznika. W okresie kwiecień-lipiec 1911 ukazywała się arkuszami jego praca Scouting jako system wychowania młodzieży - pierwsza polska książka o skautingu. M. wszedł w skład pierwszej Komendy Skautowej, następnie Naczelnej Komendy Skautowej we Lwowie. W październiku 1911 rozpoczął wydawanie "Skauta", który wkrótce zdobył niezwykłą poczytność. M. traktował skauting jako nowy styl życia i metodę odrodzenia młodzieży. W marcu 1912 wyjechał do Londynu w celu zebrania materiału do nowego wydania swej książki. Po powrocie został odsunięty od pracy w "Skaucie" i Naczelnej Komendzie Skautowej. W 1913 zorganizował wycieczkę skautową na 3 Wszechbryt. Zlot Skautów w Anglii, gdzie nad pol. obozem powiewała biało-czerwona flaga i używano nazwy kraju wymazanego mapy świata. Za wybitne zasługi M. otrzymał od R. Baden-Powella skautowy medal "Za zasługi".
W czerwcu 1913 M. przeniósł się do Zakopanego, gdzie wziął ślub z Olgą Drahonowską. W wyniku próby utworzenia niepodległej Rzeczypospolitej Podhalańskiej musiał opuścić Zakopane.Udał się do Anglii, a potem do Stanów zjednoczonych, gdzie zakładał polskie drużyny skautowe wśród wychodźstwa. Od września 1915 do września 1916 pełnił funkcję skautmistrza związkowego w Związku Sokołów Polskich w Ameryce. W styczniu 1917 wraz z grupą "Sokołów" został przyjęty do Wojsk. Szkoły Piechoty, którą ukończył w kwietniu. W listopadzie 1918 został przeniesiony do armii gen. Józefa Hallera. Wysłany w misji wojsk. do polskich oddziałów w Odessie zginął w czasie podróży w wyniku zatonięcia statku, którym płynął.



Jadwiga Zwolakowska
Urodziła się 19 marca 1983 roku w Głębokiem na Podlasiu. Studiowała w Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie. I-sza Wojna Światowa zastała ją w Mołdawii, skąd nie mogąc powrócić, podjęła pracę w polskiej szkole w Kiszyniowie, gdzie założyła zastęp harcerski. Po wojnie wróciła do Warszawy i pracowała jako nauczycielka, prowadząc równocześnie drużynę harcerską.W 1921 roku brała udział w kursie instruktorskim w Radzyniu, angażując się w licznych dyskusjach na temat ruchu zuchowego, który stał się jej pasją. W 1926 r. weszła w skład Komisji Zuchów GKH-ek, która intensywnie pracowała nad założeniami żeńskich zuchów. W 1928 została kierownikiem Wydziału Zuchów GKH-ek. Niezmiernie dużo energii i czasu poświęcała na kształcenie instruktorów zuchowych i piśmiennictwu zuchowemu.
Napisała i wydała bardzo cenny podręcznik dla drużynowych "W gromadzie zuchów" (1932-33), dwa "śpiewniki Piosenki i tańce zuchów" (1934) i "Nasze pieśni" (1934), "Opowiadania zuchowe" (1939). Wiele z nich doczekało cię licznych wznowień w kraju i w zagranicznych ośrodkach polonijnych. Po wojnie w kraju nie wydano żadnej z jej prac.W ponure dni okupacji szkoliła instruktorki w harcerstwie konspiracyjnym, pełniąc funkcję komendantki jednego z obszarów chorągwi warszawskiej. Po Powstaniu przeniosła się do Krakowa, gdzie wkrótce zmarła (9 grudnia 1944 roku).
Józefina Łapińska
Józefina Łapińska (ur. 18 września 1900, zm. 27 lipca 1986) – instruktorka harcerska, harcmistrzyni.W latach 1929–1934 komendantka Kielecko-Radomskiej Chorągwi Harcerek ZHP. W latach 1931–1939 komendantka stanicy i Szkoły Instruktorskiej Harcerstwa Żeńskiego na Buczu. Członkini Głównej Kwatery Harcerek ZHP. Reprezentowała ZHP w międzynarodowym ruchu skautowym. W 1938 powołana na stanowisko komendantki Pogotowia Harcerek, pełniła tę funkcję przez całą okupację.Po powstaniu warszawskim działała w Krakowie w Komitecie Opieki Społecznej, jako naczelnik wydziału opieki nad dziećmi. Organizowała szkolenie harcerek w wojskowych służbach pomocniczych oraz służbę opiekuńczo-wychowawczą dla dzieci. Po wojnie pracowała w Instytucie Higieny Psychicznej, a następnie jako adiunkt w Instytucie Gruźlicy.Autorka m.in.
Harcerka na zwiadach i opracowań dotyczących udziału harcerek w walce z okupantem.Została pochowana w Warszawie, na cmentarzu Bródnowskim


Stefania Ernestyna Stipal
Stefania Ernestyna Stipal (pseudonimy: Luna, Bogna) (ur. 20 sierpnia 1903 w Arłamowskiej Woli powiat mościski, zm. 24 kwietnia 2000) - polska nauczycielka, pedagog, instruktorka harcerka. Była związana ze Związkiem Harcerstwa Polskiego od 1916 (od dnia jego powstania), zdobywając wszystkie stopnie harcerskie i instruktorskie. W Stanisławowie prowadziła hufiec harcerek.W 1933 została mianowana Komendantką Lwowskiej Chorągwi Harcerek, która obejmowała 3 województwa: lwowskie, stanisławowskie i tarnopolskie. W związku z tym została przeniesiona do Lwowa. Aby zapewnić lwowskiej młodzieży rozpoczęła organizację tajnego nauczania. Wiązało się to z równie aktywną podziemną działalnością harcerską i funkcją Komendantki Lwowskiej Chorągwi Harcerskiej Szarych Szeregów (pseudonimy
Bogna-Szarska). Zagrożona aresztowaniem i zmuszona do opuszczenia Lwowa wyjechała z niego w 1945 roku wywożąc 105 teczek protokołów egzaminów maturalnych, po czym uczniowie ci otrzymali już w nowych granicach Polski świadectwa dojrzałości.Przybyła do Przemyśla, gdzie została mianowana Dyrektorką I Żeńskiego Gimnazjum i Liceum. Wciąż pracowała w harcerstwie. Ze względów rodzinnych przeniosła się w 1946 roku do Sopotu, wykładając w Gdańsku fizykę i opiekując się nauczycielami tego przedmiotu w szkołach. Organizowała konferencje nauczycieli oraz wizytowała ich pracę. Kiedy ze względów politycznych (harcerstwo) utraciła w 1950 roku etat w Wyższej Szkole Pedagogicznej, podjęła pracę nauczycielki fizyki w V Państwowym Liceum Ogólnokształcącym w Gdańsku Oliwie, gdzie pozostała do chwili przejścia na emeryturę w 1971 roku.Od 1933 należała do Związku Nauczycielstwa Polskiego



Wanda Kamieniecka-Grycko
Wanda Kamieniecka-Grycko, pseudonim „Czarna Wanda” (ur. 5 września 1910 w Warszawie, zm. 18 kwietnia 1999 w Riverside), harcmistrzyni, w latach 1942-1944 komendantka Warszawskiej Chorągwi Harcerek, od 1952 do 1956 przewodnicząca Zarządu Okręgu ZHP Stany Zjednoczone.Z wykształcenia archeolog. Przed wojną (od 1932 do 1939) prowadziła 26 WDH im. Emilii Szczanieckiej przy Szkole Powszechnej nr 89 na Pradze. W pierwszych dniach września 1939 wraz z mężem Stanisławem została ewakuowana do Lwowa, skąd udało jej się powrócić do Warszawy dopiero jesienią 1941. Rok później powierzono jej kierowanie Warszawską Chorągwią Harcerek. Podczas powstania warszawskiego utworzyła żeńską drużynę Wojskowej Służby Społecznej. Po upadku powstania trafiła do obozu przejściowego dla ludności cywilnej w Pruszkowie, a następnie do Krakowa i Poronina, gdzie od grudnia 1944 do września 1945 prowadziła dom dziecka. Pod koniec 1945 nielegalnie wydostała się z Polski, aby dołączyć do męża przebywającego w Anglii. We wrześniu 1947, po otrzymaniu wizy amerykańskiej, osiadła w Stanach Zjednoczonych. Na początku lat 50. nawiązała kontakt z Girl Scouts of America, gdzie przez 25 kolejnych lat pracowała zawodowo, angażując się jednocześnie w rozwijanie harcer
skiej Polonii.


SYMBOLIKA


Krzyż Harcerski
( kliknij w obrazek, aby powiększyć )

Lilijka
( kliknij w obrazek, aby powiększyć )

Hasło „CZUWAJ”
500 lat po bitwie pod Grunwaldem  „Czuwaj” stało się hasłem zlotu organizacji "Sokół", który odbył się w Krakowie w 1910r. Jako słowo pozdrowienia wprowadziła je do polskiego skautingu w 1912 roku 3 Lwowska Drużyna żeńska im. Emilii Plater, założona (1911) przez Olgę Drahonowską.  W lipcu 1912r.  drużyna ta zorganizowała  obóz na którym zastąpiono „Czołem”  hasłem „Czuwaj”. Pozdrowienie „Czuwaj” ma przypominać o konieczności stałej gotowości do czynu, służby dla Ojczyzny, pracy dla innych i nad sobą. Pozdrowienie używane przez 3 LDŻ szybko rozpowszechniło się w pozostałych organizacjach skautowych i przyjęto zostało jako oficjalne przez cały skauting. Przejął je powstały w 1918 roku Związek Harcerstwa Polskiego. Pozdrowienie "Czuwaj" ma przypominać o konieczności stałej gotowości do czynu, służby dla Ojczyzny, pracy dla innych i nad sobą. Wymieniają je między sobą harcerze na powitanie i pożegnanie, w niektórych wypadkach również przy oddawaniu honorów. 


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz